Historia Czapiewskich

Zobacz: Drzewo genealogiczne Czapiewskich.

Czapiewscy pojawiają się w Leśniewicach ok połowy XVIII w. Oprócz historii spisanej przez Stanisława Marciniaka wzmianki na ich temat pojawiają się w źródłach i opracowaniach historiograficznych dotyczących ziemi Gostynińskiej.

Pochodzenie Czapiewskich

Należy wziąć pod uwagę dwie hipotezy. Pierwsza, mająca potwierdzenie w tradycji rodzinnej, wywodzi rodzinę z Leśniewic z pomorskiego rodu Czapiewskich z Ziemi Bruskiej. Prawdopodobnym łącznikiem rodów jest Adam Czapiewski (1739-1814), zmarły w Leśniewicach. Prawdopodobnie mógł urodzić się w Wysokiej Zaborskiej. W parafii Leśno znajduje się akt chrztu Adama Pruszak Czapiewskiego urodzonego 8 października 1739 r., syna Jana pochodzącego z Czapiewic. W tamtych rejonach brak dalszych informacji o nim, co może świadczyć o migracji. Jednak należy zaznaczyć, że księgi zgonu z parafii Leśno istnieją od 1778 r., chociaż zgon brata Adama, Pawła, w wieku ok 14 lat został odnotowany w metrykach.

Inną hipotezą pochodzenia Czapiewskich jest ich zamieszkiwanie Ziemi Gostynińskiej przez większość okresu nowożytnego, według której byliby oni niespokrewnieni z rodem kaszubskim. Świadczą o tym metryki znajdujące się w parafii Gostynin, potwierdzające zamieszkiwanie Czapiewskich, niepowiązanych bezpośrednio z rodem z Leśniewic w miejscowości Białe i Wyrobki (Wyrobkowo) w 2. poł XVIII w. Metryki te wyszczególniono poniżej:
  • Rok: 1766, chrz., akt nr 53, Antonella Krajewska, c. Mateusza i Wiktorii Czapiewskiej, par. Gostynin, miejscowość: Wyrobkowo, ADP.
  • Rok: 1768, chrz., akt nr 14, Anna Krajewska, c. Mateusza i Wiktorii Czapiewskiej, par. Gostynin, miejscowość: Wyrobkowo, ADP.
  • Rok: 1769, chrz., akt nr 13, Józef Czapiewski, s. Piotra i Rozalii, par. Gostynin, miejscowość: Białe, ADP. 
  • Rok: 1772, chrz., akt nr 19, Katarzyna Krajewska, c. Mateusza i Wiktorii Czapiewskiej, par. Gostynin, miejscowość: Wyrobkowo, ADP. 
  • Rok: 1773, chrz., akt nr 34, Teresa Krajewska, c. Mateusza i Wiktorii Czapiewskiej, par. Gostynin, miejscowość: Wyrobkowo, ADP.
  • Rok: 1776, chrz., akt nr 11, Józef Krajewski, s. Mateusza i Wiktorii Czapiewskiej, par. Gostynin, miejscowość: Wyrobkowo, ADP.
  • Rok: 1778, chrz., akt nr 51, Piotr Stanisław Krajewski, s. Mateusza i Wiktorii Czapiewskiej, par. Gostynin, miejscowość: Wyrobkowo, ADP.
  • Rok: 1780, chrz., akt nr 56, Elżbieta Krajewska, c. Mateusza i Wiktorii Czapiewskiej, par. Gostynin, miejscowość: Wyrobki, ADP.
  • Rok: 1841, zgon, akt nr 96, Marianna Czapiewska, wdowa, 60 l., dzieci: Julianna, Walenty, Piotr, par. Gostynin, miejscowość: Białe, ADP. 

              Zobacz: Czepiewscy - źródła i opracowania.
              • Leszek Zugaj, Gmina Gostynin, od pradziejów do współczesności, Gostynin 2014, s. 174-176.
              • Regestr Diecezjów Franciszka Czaykowskiego czyli właściciele ziemscy w Koronie w latach 1783-1784, Warszawa 2006, s. 459.
              • Prasa Królestwa Polskiego (obwieszczenia hipoteczne).

              Stanisław Marciniak

              Tekst pochodzi z książki Ród Czapiewskich z Leśniewic


              Ród Czapiewskich wywodzi się ze starej szlachty pomorskiej. Główne gniazdo znajduję się w zaścianku Czapiewice w gminie Brusy, powiat Chojnice. Liczne wojny, jakie toczyły się na tych ziemiach w XVIII w. i na  początku XIX w.  znacznie zubożyły zamieszkałą tam szlachtę. W wyniku I rozbioru Pomorze zostało zagarnięte  przez Prusy.

              Według ustnego przekazu nasz protoplasta przeniósł się na pozostawione jeszcze w obrębie Rzeczpospolitej  ziemię w okolicy Lipna. W latach 40 XIX w. Franciszek Czapiewski przeniósł się do Leśniewic w pow. Gostynińskim. Nasz przodek zakupuje 2 włóki ziemi, oraz kawałek lasu z majątków rządowych. W tym miejscu chce przypomnieć, że na tych terenach władzę sprawował rząd carskiej Rosji.

              W tym czasie osiedlają się w Leśniewicach jeszcze dwie rodziny szlacheckie - Sowińscy i Dąbrowscy.

              Franciszek ma 4 synów - Stanisława, Juliana, Romana i Mikołaja, z których Julian i Roman osiedlają się na ojcowiźnie. Następuje podział pierwotnego majątku. W tym okresie nie wiedzie im się najgorzej, skoro kształcą synów w gimnazjum - Adam syn Juliana i Julian syn Romana.

              Po I Wojnie Światowej występuje znaczny niedobór mężczyzn zdolnych do pracy w majątkach ziemskich, oraz ogólne zubożenie ziemian. Dziedzic z Sierakówka Wodzyński sprzedaje część swojej ziemi - folwark Kleniew, który przylega do Leśniewic. Ziemię od Wodzyńskiego kupuje Julian Czapiewski s. Romana, Bernard Grochowski ożeniony z Modestą Czapiewską c. Romana, Józef Głogowski ożeniony z Leokadią Czapiewską c. Romana.

              Można powiedzieć, że okres II Rzeczypospolitej , to czas najlepszego rozwoju zaścianka. W latach trzydziestych XX w. Julian s. Romana zostaje wójtem gminy Skrzany z siedzibą w Sierakówku. Julian w okolicy próbuje budować struktury B.B.W.R. W tym czasie główną siłę polityczną stanowili „ludowcy”.

              Walki we wrześniu 1939 roku szczęśliwie ominęły  okolice Gostynina Ale okupanci niemieccy wysiedlają w 1940 roku mieszkańców Leśniewic  i Kleniewa . Po wojnie następuje powrót prawowitych właścicieli. Odczuwany przez wszystkich brak inwentarza jest uzupełniany drogą wymiany i zakupów.

              Potem przychodzą lata stalinowskie i następuje wegetacja, oraz walka o przetrwanie gospodarstw. Lata sześćdziesiąte to w dalszym ciągu obowiązkowe dostawy. Dopiero po roku 1970 poprawia się koniunktura na wsi.

              Okres powojenny to także obniżenie wielkości gospodarstw na skutek podziału ziemi. Podzielono ziemię po Lucjanie pomiędzy Narcyza i Zbignie. W ostatnich latach znikają z Leśniewic Czapiewscy po Julianie, sprzedają gospodarstwo i przenoszą się do Kutna.

              Czapiewscy w heraldyce polskiej


              Pierwsze wzmianki o Rodzie Czapiewskich można znaleźć już w 1570 r. w herbarzu „Rody ziem Pruskich” (str.16). W herbarzu Niesieckiego nazwa Czapiewski znajduje się w X tomie str. 88. Autorzy informują, że Józef Grom Czapiewski z woj. Chełmijskiego i Wojciech z woj. Sieradzkiego, pisali się na elekcję króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

              W Herbarzu Z. Leszczyca (Najbardziej dokładnym) wymieniono aż 7 Czapiewskich różnych herbów (herbu Brochwicz III str. 46, herbu Drzewica str. 87, herbu Jastrzębiec str. 138, herbu Ostoja str. 250, herbu Pielesz str. 255, herbu Pomian str. 261, herbu Sas str. 290).

              W wydanym w 1851 r. przez Rosjan „Spisie Szlachty Królestwa Polskiego” na str. 34 wpisano Jana Nepomucena Czapiewskiego syna Józefa herbu Jastrzębiec.

              Powyższe wycinki wskazują iż nazwisko Czapiewski nie należało wcale do rzadkości. Wprawdzie większość należała do drobnej szlachty to jednak (w oparciu o spis Rosjan) Trafili się także obywatele ziemscy.

              Na koniec Należy powrócić do Czapiewskich z Leśniewic i do ich Herbu Jastrzębiec. Sytuuję opis herbu:

              W polu błękitnym podkowa złota ocelami do góry, w niej krzyż kawalerski, złoty. W klejnocie na hełmie w koronie jastrząb. W prawej łapie trzyma taką samą podkowę jak na tarczy.
              - Julian Czapiewski
              - Kazimierz Czapiewski


              Translate